18 ธันวาคม 2567
เครื่องจักรในโรงงานอุตสาหกรรมมีบทบาทสำคัญในกระบวนการผลิต แต่การใช้งานที่ขาดการดูแลอย่างเหมาะสมสามารถนำไปสู่การเสื่อมสภาพและความเสียหายได้อย่างรวดเร็ว ส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพการผลิตและค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน ด้วยเหตุนี้ การบำรุงรักษาเครื่องจักรจึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้สามารถใช้งานได้ยาวนานและลดความเสี่ยงจากการหยุดชะงักของการผลิต
ปัญหาที่พบบ่อยและผลกระทบ
มีหลายปัจจัยที่ส่งผลให้เครื่องจักรพังเร็วขึ้น เช่น:
- การบำรุงรักษาล่าช้า: การเลื่อนการซ่อมบำรุงบ่อยครั้งอาจทำให้เครื่องจักรเสียหายรุนแรงจนต้องหยุดการผลิต
- การขาดอะไหล่สำรอง: ไม่มีการจัดเตรียมอะไหล่เพียงพอ อาจทำให้การซ่อมแซมล่าช้า
- การใช้งานเกินกำลัง: การใช้งานที่หนักเกินกว่าขีดความสามารถของเครื่องจักรส่งผลต่ออายุการใช้งาน
- ค่าใช้จ่ายซ่อมแซมเพิ่มสูงขึ้น: หากไม่มีการจัดการที่ดี ค่าใช้จ่ายในการซ่อมแซมจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ โดยไม่มีการแก้ไขปัญหาเชิงระบบ
ข้อมูลสถิติในปี 2566
ในปี 2566 มีรายงานว่าเครื่องจักรในอุตสาหกรรมการผลิตกว่า 3,500 เครื่องทั่วประเทศต้องหยุดทำงานเนื่องจากปัญหาด้านการบำรุงรักษา สาเหตุหลักมาจาก:
- การขาดการบำรุงรักษาที่สม่ำเสมอ (60%)
- การขาดอะไหล่สำรอง (25%)
- การใช้งานเกินกำลัง (15%)
เทรนด์การบำรุงรักษาเครื่องจักรในปี 2568
การพัฒนาวิธีการบำรุงรักษาเครื่องจักรอย่างต่อเนื่องเป็นสิ่งสำคัญ โดยในปี 2568 จะมีเทรนด์สำคัญดังนี้:
- การใช้เทคโนโลยีดิจิทัล:
- ใช้เซ็นเซอร์ตรวจสอบสภาพเครื่องจักรแบบเรียลไทม์
- ใช้ AI และ Big Data วิเคราะห์ข้อมูลเพื่อคาดการณ์ปัญหา
- ใช้ระบบ IoT เชื่อมโยงข้อมูลระหว่างเครื่องจักรและระบบบริหารจัดการ
- แนวคิดการบำรุงรักษาแบบใหม่:
-
- การบำรุงรักษาตามสภาพ (Condition-Based Maintenance)
- การบำรุงรักษาแบบทวีผล (Reliability-Centered Maintenance)
- เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต: การลดความเสี่ยงจากการเสียหายของเครื่องจักรด้วยการบำรุงรักษาที่ทันสมัยช่วยลดการหยุดชะงักของการผลิตและเพิ่มผลผลิต
บทบาทของ AI ในการบำรุงรักษา
AI มีบทบาทสำคัญในการวิเคราะห์ข้อมูลจำนวนมากเพื่อระบุปัญหาและวางแผนการซ่อมบำรุงอย่างมีประสิทธิภาพ ตัวอย่างเช่น Factorium CMMS ระบบซ่อมบำรุงออนไลน์ของคนไทยที่ใช้ AI ในการวิเคราะห์ข้อมูลและเพิ่มความสะดวกให้ผู้ใช้งาน ระบบนี้ได้รับมาตรฐาน ISO 29110 ซึ่งการันตีคุณภาพระดับสากล
การบำรุงรักษาเครื่องจักรอย่างเหมาะสมเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยลดความเสียหายและเพิ่มความต่อเนื่องของกระบวนการผลิต การนำเทคโนโลยีดิจิทัลและ AI มาปรับใช้ในระบบบำรุงรักษาเป็นแนวทางสำคัญที่จะช่วยให้อุตสาหกรรมสามารถรับมือกับความท้าทายและเพิ่มศักยภาพการแข่งขันในอนาคต
แหล่งที่มา : https://factorium.tech/article-june-industrybreakdown/
